Dawny pałac Scheiblerów przy Wodnym Rynku w Łodzi

/ 1 tydzień temu 16/06/2024

Gdy ktoś pyta mnie, co zobaczyć, co zwiedzić w Łodzi, bez wahania wskazuję na Muzeum Kinematografii. Jego wnętrza spodobają się i dorosłym, i dzieciom, dla których przygotowano specjalną wystawę związaną z tworzonymi przez lata w Łodzi dobranockami. Ale Muzeum Kinematografii to nie tylko wystawy i ekspozycje związane z kinem, lecz także – a dla mnie przede wszystkim – przepiękne pałacowe wnętrza. Powołane w 1986 roku muzeum znajduje się bowiem w jednej z siedzib fabrykanckich – dawnym pałacu Scheiblerów przy Wodnym Rynku (dziś przy pl. Zwycięstwa). Rezydencja jednej z najważniejszych fabrykackich rodzin dawnej Łodzi została zbudowana w latach 1855-1856, ale swoją bryłę, formę zawdzięcza zwłaszcza 2 przebudowom: w latach 1865-1867 według projektu architekta powiatowego Jana Karola Mertschinga i w latach 1884-1886 według projektu Edwarda Lilpopa, architekta z Warszawy. Rozbudowy przyniosły m.in. nadbudowę piętra, nadanie budynkowi formy pałacowej i jego bogate wyposażenie. Zwiedzając zabytek przenosimy się w czasie, spacerujemy przez salę balową (lustrzaną), jadalnię, „salonik mauretański”, gabinet, szatnię, sień z klatką schodową. Bogactwo wyposażenia z jednej strony wręcz przytłacza, ale z drugiej zachwyca i niemalże każe zatrzymać się i przyjrzeć dokładniej boazerii, tapetom, meblom czy kominkom i piecom kaflowym. Bogato i ciekawie jest równie z zewnątrz – i tam znajdziemy sporo interesujących detali. Pałac od ponad 60 lat znajduje się w rejestrze zabytków; ochroną objęto także wozownię (przyległą od zachodu do pałacu, także mieszczącą dziś ekspozycję związaną z kinematografią) i stajnię (w roku 2015) oraz bramę wjazdową i portiernię, sąsiadujące bezpośrednio z budynkami fabrycznymi imperium Scheiblerów. Umieszczenie w pałacu Muzeum Kinematografii bez wątpienia przyczyniło się do właściwej opieki nad zabytkiem oraz udostępnieniem jego wnętrz do zwiedzania. Przez szereg lat obiekt pełnił różne funkcje – po opuszczeniu go w 1932 przez Scheiblerów pałac przejął Bank Gospodarstwa Krajowego, w latach II wojny światowej obiekt zajmował Wehrmacht, w 1945 umieszczono w pałacu rektorat Politechniki Łódzkiej, później m.in. Państwową Szkołę Muzyczną i Pracownię Konserwacji Zabytków. Podążając do wejścia do muzeum można zapomnieć, by przyjrzeć się pałacowi z zewnątrz, a warto to zrobić także od południa, gdzie zachwyca pałacowa elewacja oraz intrygują muzealne eksponaty w postaci dużych rekwizytów użytych przed laty w filmie „Kingsajz”. W końcu Łódź to tradycje przemysłowe, włókiennicze, ale i filmowe.

  • Miejsce: Łódź, woj. łódzkie
  • Geolokalizacja: 51.759666, 19.474684
  • Kalendarium: 1855-1856 – budowa; 1865-1867 – rozbudowa (m.in. nadbudowa piętra); 1884-1886 – rozbudowa (budynek otrzymał formę pałacową); 1927 – dobudowa aneksu od południa; 01.01.1986 – powołanie Muzeum Kinematografii; od 1986 – kompleksowa renowacja
  • Stan: bdb/db
  • Inne: wpisany do rejestru zabytków 03.10.1957 pod numerem 963-VII-51 (Kl.III-4/15-64 z 09.03.1964, A/15 z 20.01.1971, 08.12.1993); wozownia i stajnia wpisane do rejestru zabytków 14.12.2015 pod numerem A/261, brama wjazdowa i portiernia 06.11.2018 pod numerem A/373
  • Możliwość zwiedzania: tak (Muzeum Kinematografii)
  • Źródła: zabytek.pl, mapy.zabytek.gov.pl, Krzysztof Stefański, Wielkie rody fabrykanckie Łodzi i ich rola w ukształtowaniu oblicza miasta, Księży Młyn Dom Wydawniczy, Łódź 2014; Krzysztof Stefański, Jacek Kusiński, Łódź. Pałace i wille, Wyd. Kusiński. Książki o Łodzi, Łódź 2017; OpenStreetMap
  • Zdjęcia wykonane: 2024-06-09, 2023-04-20

Podobne wpisy

Dodaj komentarz

Ta witryna wykorzystuje usługę Akismet aby zredukować ilość spamu. Dowiedz się w jaki sposób dane w twoich komentarzach są przetwarzane.