Cmentarz ewangelicki w Brzozowie

18 kwietnia, już od 40 lat, obchodzony jest Międzynarodowy Dzień Ochrony Zabytków. Dobrym sposobem na upamiętnienie tego dnia będzie nowy blogowy wpis o kolejnym odwiedzonym zabytku, choć – niestety – nie wpisanym do rejestru. Tym razem zapraszam Was do wsi Brzozowo w powiecie chełmińskim. Znajduje się tam cmentarz ewangelicki, założony w 1782 roku (lub w połowie XIX wieku), nieczynny od 1945 roku, zajmujący powierzchnię około 0,37 ha. Stowarzyszenie Lapidaria. Zapomniane cmentarze Pomorza i Kujaw naliczyło ponad 35 różnego rodzaju stanowisk – pól grobowych, obmurowanych mogił, postumentów i krzyży. Te ostatnie – w ilości 2 – wydają się być najlepiej zachowanymi. Jeden wykonano z granitu, drugi z marmuru. Stoją przy zachodniej granicy cmentarza, tuż obok pola uprawnego. Na obu zachowały się inskrypcje, choć trudno je odczytać, ale i tu z pomocą przychodzi wspomniane już Stowarzyszenie; zgodnie z jego odczytem, na jednym z krzyży widnieje nazwisko Michael Heilemann (1823-186(7)), a na drugim Friedrich Herrman (184?-1867). W kilku innych punktach cmentarza również zachowały się inskrypcje, ale trudno mi było je odnaleźć ze względu na dość bujną roślinność porastającą miejsce. Trudno powiedzieć, czy jest koszona, wiadomo na pewno, że w 2011 roku mieszkańcy Brzozowa i gminy Kijewo Królewskie przeprowadzili renowację cmentarza; prawdopodobnie także wówczas odsłonięto pamiątkową tablicę przymocowaną do kamienia. Do cmentarza łatwo trafić – znajduje się tuż przy lokalnej drodze, obok współczesnej kaplicy rzymskokatolickiej, choć należałoby raczej napisać, że to kaplica znajduje się obok, a właściwie na fragmencie cmentarza.

  • Miejsce: Brzozowo, gm. Kijewo Królewskie, pow. chełmiński, woj. kujawsko-pomorskie
  • Data założenia: 1782
  • Wyznanie: ewangelickie
  • Stan: dst-
  • Powierzchnia: ok. 0,37 ha
  • Inne: nieczynny
  • Możliwość zwiedzania: tak
  • Źródła: Lapidaria, OpenStreetMap
  • Zdjęcia wykonane: 2022-05-20


Skomentuj

Wprowadź swoje dane lub kliknij jedną z tych ikon, aby się zalogować:

Logo WordPress.com

Komentujesz korzystając z konta WordPress.com. Wyloguj /  Zmień )

Zdjęcie na Facebooku

Komentujesz korzystając z konta Facebook. Wyloguj /  Zmień )

Połączenie z %s

Ta witryna wykorzystuje usługę Akismet aby zredukować ilość spamu. Dowiedz się w jaki sposób dane w twoich komentarzach są przetwarzane.