Przez kilka dni pobytu w Sanoku widziałem codziennie z okna miejscowy zamek – ciekawy zarówno jako zabytek, jak i muzeum ze swoimi wyjątkowymi zbiorami. Ale po kolei. Zamek w Sanoku został zbudowany jako gotycki po 1341 roku, za panowania Kazimierza Wielkiego. Przebudowa z lat 1523-1548 nadała mu cechy renesansowe. Stulecia: XVII i XIX przyniosły rozbudowę, ale XIX wiek i zabór austriacki spowodował wyburzenie wszystkich budynków z wyjątkiem samego zamku. Do tego po 1915 roku rozebrane zostało skrzydło południowe. W 1934 roku rozpoczęła się historia zamku jako siedziby muzeum – najpierw Muzeum Ziemi Sanockiej, a od 1968 Muzeum Historycznego w Sanoku (choć wspomnieć należy m.in. o fakcie, iż pod koniec II wojny światowej w zamku umieszczono szpital wojskowy, a następnie rusznikarnię). W 2010 roku rozpoczęto odbudowę (zakończoną rok później) skrzydła południowego, w którym umieszczono stałą wystawę twórczości Zdzisława Beksińskiego. Można powiedzieć, że te właśnie zbiory są największym magnesem przyciągającym turystów w to miejsce. Choć oczywiście nie jest to jedyna wystawa prezentowana na zamku, a na mnie zrobiły co najmniej tak duże wrażenie zbiory sztuki cerkiewnej, zebrane m.in. z licznych cerkwi bieszczadzkich, które nie zachowały się do naszych czasów, stając się ofiarami powojennych przesiedleń i decyzji politycznych. Kolekcja sztuki cerkiewnej zebrana na zamku w Sanoku liczy ponad 1200 eksponatów, w tym połowę stanowią ikony, a resztę elementy wyposażenia i wystroju cerkwi. Coś pięknego!
- Miejsce: Sanok, pow. sanocki, woj. podkarpackie
- Data budowy: po 1341 – pierwszy, gotycki zamek; 1523-1548 – przebudowa w stylu renesansowym; XVII i XIX w. – rozbudowa (skrzydło południowe); po 1915 – rozbiórka skrzydła południowego; 2000-2004 – prace restauracyjno-konserwatorskie; 2010-2011 – odbudowa skrzydła południowego
- Stan: bdb
- Możliwość zwiedzania: tak (Muzeum Historyczne)
- Inne: wpisany do rejestru zabytków 27.11.1952 pod numerem A-627 (zamek) oraz pozostałości umocnień obronnych i otoczenie zamku 21.11.2013 pod numerem A-1198
- Źródła: www.muzeum.sanok.pl, Wikipedia, nid.pl, OpenStreetMap
- Zdjęcia wykonane: 2021-07-15
- Sanok | zamek
- Sanok | zamek
- Sanok | zamek
- Sanok | zamek
- Sanok | zamek
- Sanok | zamek
- Sanok | zamek
- Sanok | zamek
- Sanok | zamek
- Sanok | zamek
- Sanok | zamek
- Sanok | zamek
- Sanok | zamek
- Sanok | zamek
- Sanok | zamek
- Sanok | zamek
- Sanok | zamek
- Sanok | zamek | budynek (?)
- Sanok | zamek
- Sanok | zamek