Cerkiew pw. św. Mikołaja w Rzepedzi |

Podążymy dziś wirtualnie Szlakiem Architektury Drewnianej, jego czwartą trasą – Sanocko-Dukielską, odwiedzając wieś Rzepedź. Kiedyś kojarzyła mi się ze stacją kolejową na linii łączącej Zagórz i Łupków oraz z fabryką produkującą wyroby z drewna. Ale od tegorocznej wizyty będzie mi się kojarzyć także z piękną, drewnianą cerkwią greckokatolicką pw. św. Mikołaja. To jeden ze starszych zabytków tego typu, jaki udało mi się zobaczyć – zbudowano ją w 1824 roku, choć nie jest to pierwsza świątynia w tym miejscu. Stojąca obok cerkwi dzwonnica również została wzniesiona w tym samym roku. Źródła informacyjne wspominają o roku 1896 jako tym, w którym dokonano ważnego remontu cerkwi, połączonego z jej przebudową i rozbudową; wówczas także wykonano istniejącą do dziś polichromię. Tej, niestety, nie dane mi było zobaczyć – cerkiew była zamknięta, jednakże jest (lub była) możliwość jej zwiedzania, po uprzednim uzgodnienie z osobą posiadającą do niej klucze. Cerkiew w Rzepedzi powstała jako greckokatolicka, ale w latach 1950-1960 użytkowano ją jako rzymskokatolicką kaplicę cmentarną. W latach 1976-1987 wierni greckokatoliccy mogli odprawiać kilka nabożeństw rocznie, a już w 1987 roku świątynia wróciła do nich na stałe. Co ciekawe, w 1960 roku odkopano schowany obok cerkwi dzwon, skonfiskowany jednak wkrótce przez władze. Odwiedzając Rzepedź i cerkiew pw. św. Mikołaja (do której musimy dojechać z DW 892 nieco ponad kilometr w kierunku północno-wschodnim) koniecznie zwróćmy uwagę także na przycerkiewny cmentarzyk, który – wraz ze świątynią, dzwonnicą i ogrodzeniem z bramką wpisano do rejestru zabytków w roku 1975.

Miejsce: Rzepedź, gm. Komańcza, pow. sanocki, woj. podkarpackie
Wyznanie: greckokatolickie
Diecezja: archidiecezja przemysko-warszawska
Data budowy: 1824; 1896 – remont, przebudowa (konstrukcji dachu) i rozbudowa (zakrystia – rozebrana w 1969); 1996-2002 – remonty
Stan: bdb
Możliwość zwiedzania: tak (po uzgodnieniu)
Inne: wpisana do rejestru zabytków 29.04.1975 pod numerem A-795 (cerkiew, dzwonnica, cmentarz, ogrodzenie z bramką)
Źródła: Wikipedia; Robert Bańkosz, Cerekwie Szlaku Ikon, Wydawnictwo Arete, Krosno 2010; cerkiew.org, OpenStreetMap
Zdjęcia wykonane: 2021-07-16